Od czasów starożytnych, kiedy Rzymianie władali mieczami
typu gladius albo późniejszymi
bardziej smukłymi przypominającymi miecze średniowiecze spathami- podstawową umiejętnością walczących na polu bitwy był
fechtunek. Czyli umiejętność władania bronią. Nazwa pochodzi od niemieckiego
fechten – walka. W średniowieczu podstawę opanowania fechtunku stanowiła
umiejętność władania tzw. długim mieczem. System walki tą bronią w XIV wieku opracował
Johannes Lichtenauer, którego metody dydaktyczne dały początek niemieckiej
szkole szermierczej. Średniowieczne zasady walki długim mieczem były również
podstawą dla licznych nowożytnych traktatów dotyczących fechtunku.
 |
| Miecz typu XVIIa.H.6 wg Oakeshotta, ME/2/HM. Fot. A. Czuba. |
Elbląski miecz można traktować jako wzorzec średniowiecznego
„długiego miecza” – znanego między innymi z pól grunwaldzkich i
średniowiecznych wizerunków. Mogłoby się wydawać, że posługiwanie się taką
bronią musiało być nieporęczne, ponieważ jej długość to ponad metr. Nic
bardziej mylnego, mimo rozmiarów waży niewiele ponad 1 kg! Twórca typologii
mieczy Ewart Oakeshott stwierdził, że egzemplarze z takimi głowniami łączą w
sobie „harmonijne proporcje i piękno z funkcjonalnością”. Funkcjonalność
przejawia się w możliwości użycia broni nie tylko do głównego zadania jakim
jest cięcie, ale także co widać wyraźnie w tym egzemplarzu - do pchnięcia, jak
w przypadku nowożytnych rapierów. Popularność mieczy w tym typie przypada na
lata 1410-1510. Głowice takie jak w tym egzemplarzu na początku okresu
popularności broni występowały dosyć często, jednak od połowy XV wieku stały
się mniej pospolite.
 |
| Fot. A. Czuba. |
 |
| Fot. P. Wlizło. |
Na wielu mieczach wytworzonych w średniowieczu znajdują się
oznaczenia producenta. Najbardziej pożądane były te ze znakiem tzw. wilka passawskiego
wykonane z doskonałej stali. Również i w tym przypadku mamy do czynienia prawdopodobnie
z oznaczeniem wytwórcy. Na głowicy miecza znajduje się zagłębione pole z
wpisanym nieczytelnym symbolem. Co może on przedstawiać? Rozwiązanie tego
problemu należy pozostawić jako otwartą kwestię…
Miecz stanowił eksponat kolekcji przedwojennego Stadttische
Museum. Jest przekazem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Roku Jubileuszowego Miasta Elbląg, który powołał Muzeum w Elblągu w 1954
roku i zapoczątkował odgruzowywanie miasta.
Paweł Wlizło
Opracowano na podstawie
S. Anglo, 2000, The
Martial Arts of Renaissance Europe, New Haven-London,
E. Oakeshott, 2002, Records
of the Medieval Sword, Woodbridge,
L. Marek, 2014, Europejski styl. Militaria z
Elbląga i okolic., Wrocław
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz