Naczynia z fajansu pomorskiego często łączą w sposobie dekoracji elementy przejęte z wyrobów dalekowschodnich i europejskich. Są to talerze zdobione na kołnierzu motywami w stylu Wanli - były to głównie "chińskie" rezerwy oraz umieszczony w lustrze motyw pejzażu, często architektonicznego.
Wytwórczość naczyń o tej bardzo
interesującej dekoracji malarskiej, jest potwierdzona już w pierwszej połowie XVII wieku we Fryzji. Najczęściej łączą one umieszczony w lustrze motyw
pejzażu (są to głównie pejzaże architektoniczne) z
naśladownictwem chińskich symboli szczęścia na kołnierzu. Całość
dekoracji była wykonywana najczęściej w kolorze kobaltowym, choć spotykane są również naczynia wielobarwne.
 |
| Fot. Archiwum MAH |
W przypadku większości talerzy odkrytych w trakcie prac wykopaliskowych w Elblągu pejzaże architektoniczne namalowane były dokładnie, z widoczną dbałością o zachowanie precyzji rysunku. Natomiast ornamenty na kołnierzu to już jedynie bardzo mocno przekształcone, uproszczone wzory, naśladujące motywy chińskie. Nawiązują one jedynie kształtem rezerw i ornamentu pomiędzy nimi do chińskich symboli szczęścia. Można na tej podstawie stwierdzić, że wykonujący je malarze nie byli świadomi znaczenia ich symboliki. Były to dla nich jedynie prawdopodobnie bliżej nieokreślone geometryczne wzory, dosyć swobodnie przetwarzane w trakcie malowania. Niekiedy, jak na naczyniach holenderskich lub fryzyjskich przestrzenie pomiędzy rezerwami są zamalowane kobaltowym barwnikiem, w przypadku innych przestrzeń pomiędzy rezerwami jest biała.
 |
| Fot. Archiwum MAH |
Ten rodzaj ornamentu,
łączącego motywy chińskie z europejskimi przedstawieniami
pejzażowymi, należy w przypadku naczyń elbląskich datować na
całą pierwszą połowę XVIII wieku. Miejscowi malarze ceramiki
czerpali wzory tych dekoracji z naczyń produkowanych na terenie obecnej Holandii, a przywożonych w dużej liczbie do portów dawnych Prus. Przez pewien okres były one bardzo charakterystyczne dla wystroju niderlandzkich wnętrz, a ich popularność była bardzo duża także w Elblągu, Gdańsku i prawdopodobnie innych miastach Prus.
Często tak zdobione talerze są jednym z elementów na obrazach z epoki, jak
choćby na płótnie „Kobieta skubiąca kaczkę” z 1650 roku,
którego autorem jest Nicolaes Maes (1632-1693).
 |
| Źródło: http://www.cgfaonlineartmuseum.com/m/p-maes2.htm |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz