Elbląg w Kopenhadze!

Brak poniedziałkowego posta (za co bardzo chciałam przeprosić naszych Czytelników!) zbiegł się z ważnym dla naszego Muzeum wydarzeniem. W poniedziałek, 27 maja, zabytki archeologiczne pochodzące z badań w Janowie Pomorskim (osada Truso) dotarły szczęśliwie do Kopenhagi, gdzie będą eksponowane na międzynarodowej wystawie VIKING. 

Ekspozycję, organizowaną wspólnie przez National Museum of Denmark, British Museum oraz Museum für Vor und Frühgeschichte - Staatliche Museen zu Berlin, można będzie oglądać od 22 czerwca do 17 listopada 2013 w Muzeum Narodowym w Kopenhadze. Centralnym punktem wystawy jest (wystawiony po raz pierwszy) wrak wikińskiej długiej łodzi (37 metrów) odnalezionej w Roskilde. Wokół pozostałości wojennego okrętu (datowanego metodą dendrochronologii na 1025 rok), mogącego pomieścić 100 wojowników, przedstawiono historię ekspansji, kontaktów kulturowych, handlu, władzy i wierzeń wikińskiej społeczności. Wystawę tworzą obiekty z 12 krajów europejskich (m.in. Szwecji, Finlandii, Rosji, Anglii, Niemiec). Wiele z nich zostanie pokazanych po raz pierwszy, jak skarb złota i srebra z Yorkshire. Wśród  nich 17 zabytków ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, m.in. zawieszka z wizerunkiem Valkyrie, zawieszka z denarem Ludwika Pobożnego, kolia złożona ze szklanych paciorków oraz fragment tygla z nadtopionymi srebrnymi monetami. Wystawa będzie eksponowana następnie w Londynie (wiosna 2014 w British Museum) i Berlinie (jesień 2014 w Martin-Gropius-Bau) 

Wśród wielu wystaw Muzeum Narodowego w Kopenhadze (bogaty zbiór zabytków z okresu prehistorii Danii, królewskich zbiorów numizmatycznych i kolekcji antycznej) szczególnie ciekawa (z perspektywy archeologii Elbląga) jest ekspozycja the Danish Middle Ages and Renaissance. 

Kontakty Elbląga z Danią w średniowieczu z pozoru determinowane były przez stosunki tego kraju ze związkiem miast hanzeatyckich. Te nie układały się najlepiej mniej więcej od drugiej połowy XIV wieku (zajęcie Gotlandii przez duńskiego władcę Waldemara IV). Walki pomiędzy Danią a Hanzą o panowanie na wodach Bałtyku znacznie utrudniały handel, poprzez okresowe blokady cieśniny Sund oraz rozmaite zakazy dotyczące handlu z kupcami spoza Hanzy. Zarządzenia Związku godziły w interesy poszczególnych miast do niego należących. Większości kupców (w tym także kupcom kopenhaskim) zależało na swobodnej żegludze po cieśninie Sund, a miasta nie odczuwały bezpośredniego zagrożenia ze strony Danii. Doprowadzało to często do ostrych konfliktów i niesubordynacji, szczególnie miast pruskich, dla których porty Anglii, Holandii i Danii stanowiły chłonne rynki zbytu na produkty masowe (tj. zboże, produkty leśne). O lekceważeniu tych zakazów świadczą podobne kategorie zabytków, odnalezione na terenie Kopenhagi i Elbląga. 

formy do znaków pielgrzymich oraz ampułka (NMCph; fot. U. Sieńkowska)

pionki do gier oraz plansza do gry backgammon (NMCph; fot. U. Sieńkowska)

Pęk kluczy (NMCph; fot. U. Sieńkowska)

u

Zabawki dziecięce (MNCph; fot. U. Sieńkowska)

Znaki pielgrzymie (MNCph; fot. U. Sieńkowska)

 Klimat XVI-wiecznej Kopenhagi najlepiej można poczuć w dzielnicy Christianshavn - zbudowanej w XVI wieku przez Christiana IV.